Nawigacja
Pokaż spis treści

Opis projektu z zakresu edukacji finansowej oraz bezpieczeństwa dla uczniów klas II i III szkół podstawowych

„Od grosika do złotówki” to pierwszy projekt z zakresu edukacji finansowej oraz bezpieczeństwa skierowany do uczniów I etapu kształcenia w szkołach podstawowych.

Jest to dla uczniów klas drugich i trzecich bardzo ważne doświadczenie w dziedzinie samodzielnego podejmowania decyzji o zarabianiu, oszczędzaniu i racjonalnym wydawaniu pieniędzy oraz gospodarowaniu innymi zasobami.

W czasie realizacji projektu doskonalone będą procesy poznawcze, kształtowane prawidłowe nawyki oraz postawy warunkujące sprawne i odpowiedzialne funkcjonowanie we współczesnym świecie. Wprowadzane będą pojęcia związane z edukacją finansową oraz z zakresu bezpieczeństwa. Posiadane przez uczniów umiejętności wykorzystywania zdobytej wiedzy doskonalone będą podczas wykonywania zadań i rozwiązywania problemów życia codziennego w trakcie zabaw i gier dydaktycznych.

Początek szkoły podstawowej to okres, w którym uczniowie otrzymują od opiekunów pierwsze kieszonkowe (np. na kupno przyborów szkolnych, słodyczy). Pojawiają się więc u uczniów nowe doświadczenia w zakresie dokonywania wyboru i podejmowania decyzji o wydawaniu własnych pieniędzy. W związku z tym rodzi się potrzeba przygotowania ucznia do racjonalnego i świadomego dysponowania posiadanymi środkami finansowymi.

Zarządzanie środkami finansowymi wiąże się również z bezpieczeństwem ich przechowywania, dlatego też w programie poruszane będą kwestie szeroko pojętego bezpieczeństwa, nie tylko związanego z finansami, ale również zagadnienia dotyczące bezpiecznych zachowań w różnych warunkach życia dnia codziennego i w sytuacjach nadzwyczajnych.

Jest to również ważny moment z wychowawczego punktu widzenia, ponieważ posiadanie pieniędzy (choćby w postaci kieszonkowego) i ich wydawanie powinno:

  • budować zaufanie między dorosłym a dzieckiem,

  • uczyć racjonalnego podejmowania decyzji,

  • uczyć odpowiedzialności i ponoszenia konsekwencji podejmowanych wyborów.

Treści nauczania zgodne są z założeniami nowej podstawy programowejIndeks górny *. Dzięki temu nauczyciel może włączyć projekt w cykl kształcenia edukacji wczesnoszkolnej. Układ treści ma charakter spiralny, co oznacza, że te same treści występują kilkukrotnie.

Przez integralność, łączy powyższe tematy, uwzględniając potrzeby i zainteresowania uczniów, a także wychodzi naprzeciw wymaganiom społecznym i ekonomicznym otaczającego świata. Zastosowana zasada korelacji treści kształcenia umożliwia uczniom całościowe postrzeganie zarówno przyczyn sformułowanych problemów, jak i sposobów ich rozwiązywania.

Warunkiem powodzenia uczniów w pracy szkolnej jest systematyczność w nauczaniu. Program „Od grosika do złotówki” posiada planowy, logicznie uporządkowany układ treści. W ciągu całej „galaktycznej podróży” uczniowie będą zdobywać wiedzę w obrębie poszczególnych tematów, przygotowanych w ten sposób, aby nowe wiadomości opierały się na treściach już opanowanych.

Projekt „Od grosika do złotówki” jest otwarty na inwencję, kreatywność i pomysłowość nauczyciela. Daje możliwość indywidualizowania nauczania z uwzględnieniem potencjału dzieci i ich zdiagnozowanych potrzeb.

Pakiet edukacyjny „Od grosika do złotówki” jest wyposażony w materiały dydaktyczne do prowadzenia zajęć (scenariusze zajęć dla nauczyciela), propozycje zadań, zabaw, ćwiczeń oraz gier zamieszczonych w części „Konta edukacyjne”. Nauczyciel ma także do dyspozycji materiały dydaktyczne zamieszczone na stronie internetowej Fundacji Młodzieżowej Przedsiębiorczości www.junior.org.pl.

Projekt edukacyjny „Od grosika do złotówki” został skonstruowany tak, by sposób przekazywania podstaw wiedzy z zakresu gospodarowania finansami oraz kształtowania umiejętności, nawyków i postaw uczniów był dostosowany do naturalnej w tym wieku aktywności. Dzieci w wieku 7‑9 lat potrafią już mówić o swoich potrzebach i osiągać założone cele. Ponadto są swobodne i kreatywne. Chętnie uczą się i poznają nowe obszary wiedzy poprzez działanie, badanie oraz udział w symulacjach i zabawach ruchowych.

Realizacja projektu trwa 10 miesięcy, w trakcie których uczniowie, podróżując po planetach z Grosikiem, poznają podstawy edukacji finansowej. Zdobywają wiedzę, kształtują umiejętności i nabywają doświadczenia potrzebne im do samodzielnego, bezpiecznego podejmowania decyzji o formie oszczędzania i racjonalnego gospodarowania własnymi zasobami. Dokumentują realizację poszczególnych zadań i swoich osiągnięć w „Dzienniku podróży”.

W trakcie galaktycznej podróży nauczyciel będzie realizował założone zadania dydaktyczne. Wraz z uczniami odwiedzi następujące planety: Grosik, Portfelik, Skarbonka, Zabawka, Parasol, Złotówka. Przygotuje Grosikową majówkę, posłucha Grosikowych wspomnień, przeanalizuje Grosikowe oszczędzanie i zorganizuje Grosikowe wędrówki.

  • zapozna się ze znaczeniem pojęć: moneta, banknot, nominał, bilon, awers i rewers, planeta, galaktyka, NBP, PLN,

  • pozna monety i banknoty oraz sposoby ich zabezpieczania,

  • zastosuje miana złoty i grosz,

  • nauczy się przeliczać pieniądze,

  • wypowiada się o znaczeniu pieniędzy w życiu rodziny,

  • pozna sposoby bezpiecznego spędzania czasu wolnego podczas ferii zimowych,

  • nabędzie umiejętność współpracy w grupie.

  • pozna znaczenie pojęć: pensja, wynagrodzenie, kieszonkowe, wolontariusz, gotówka, bankomat,

  • zapozna się ze sposobami zarabiania i przechowywania pieniędzy,

  • zauważy wartość i potrzebę pracy,

  • będzie doskonalić umiejętność liczenia pieniędzy,

  • zrozumie wartość nabywczą pieniędzy,

  • pozna wygląd i zastosowanie karty płatniczej oraz zasady bezpiecznego jej używania,

  • zaznajomi się z zawodami ludzi, którzy dbają o nasze bezpieczeństwo,

  • utrwali numery telefonów alarmowych,

  • dowie się, kogo poprosić o pomoc w razie zagrożenia,

  • udoskonali umiejętność współpracy w grupie.

  • pozna znaczenie pojęć: konto, nominał, debet, karta płatnicza, bankowiec, bankier, lokata, bankomat, kredyt, saldo, obligacja, rachunek,

  • zaznajomi się ze sposobami przechowywania pieniędzy dawniej i dziś,

  • pozna znaczenie pojęć: konto, nominał, debet, karta płatnicza, bankowiec, bankier, lokata, bankomat, kredyt, saldo, obligacja, rachunek,

  • zaznajomi się ze sposobami przechowywania pieniędzy dawniej i dziś,

  • dowie się o możliwościach oszczędzania w różnych sytuacjach dnia codziennego,

  • zrozumie, że oszczędzanie to nie tylko gromadzenie pieniędzy,

  • pozna różnorodne sposoby lokowania pieniędzy,

  • udoskonali umiejętność liczenia pieniędzy,

  • przyswoi zasady prawidłowego żywienia,

  • będzie rozwijał umiejętność pracy w grupie.

  • pozna pojęcia: reklama, promocja, szata graficzna, marka, oferta, jakość, reguła, budżet domowy, data ważności, produkt, rozważny klient, konsument, atest, instrukcja, deficyt budżetowy, cena, podatki,

  • porozmawia o wpływie reklamy na dokonywane zakupy,

  • dowie się o potrzebie racjonalnego wydawania pieniędzy,

  • zaznajomi się z zasadami udanych zakupów,

  • będzie doskonalić umiejętność liczenia pieniędzy, rozwiązując różnorodne zadania,

  • zastosuje zdobytą wiedzę w praktyce, podczas symulacji zakupów,

  • będzie się stosować do zasad bezpieczeństwa na placu zabaw,

  • porozmawia na temat bezpiecznych zabaw i zabawek,

  • będzie rozwijał umiejętność pracy w grupie.

  • pozna pojęcia: recykling, segregacja odpadów, surowce wtórne, ochrona środowiska, oszczędzanie przyrody, oszczędzanie domowego budżetu, bank, stan konta, wypłata, gotówka, bogactwo, skarby, dobro narodowe,

  • przyswoi zasady selektywnej zbiórki odpadów,

  • dowie się, jakie korzyści przynosi oszczędzanie budżetu domowego poprzez ochronę środowiska,

  • pozna zasady bezpiecznego zachowania podczas wyjazdów,

  • zastosuje zdobytą wiedzę w praktyce,

  • udoskonali umiejętność współpracy w grupie.

  • pozna pojęcia: gotówka, depozyt, bankomat, bezpieczeństwo w sieci, dług, pożyczka, budżet, karta płatnicza,

  • porozmawia o sposobach bezpiecznego przechowywania pieniędzy,

  • zrozumie zasady racjonalnego gospodarowania własnym budżetem,

  • wypowiada się na temat bezpiecznego spędzania wakacji,

  • będzie zgodnie współpracował w grupie.

  • utrwali poznane pojęcia: gotówka, zakupy, karta płatnicza, bankomat, budżet domowy, dług,

  • pozna pojęcia: euro, waluta, konto oszczędnościowe, oprocentowanie, kredyt, kredytobiorca, odsetki,

  • udoskonali umiejętność racjonalnego gospodarowania pieniędzmi oraz zwiększy swoją wiedzę na temat bezpiecznego ich przechowywania,

  • będzie doskonalić liczenie pieniędzy, rozwiązując różnorodne zadania,

  • pozna przykłady bezpiecznych i niebezpiecznych zachowań w szkole,

  • zastosuje zasady bezpieczeństwa w drodze do i ze szkoły,

  • wskaże, do kogo w szkole można zwrócić się o pomoc,

  • będzie zgodnie współpracował w grupie.

  • pozna pojęcia: płatności bezgotówkowe, inwestor, inwestycje, portfel inwestycyjny, akcjonariusz, akcje, kapitał, ryzyko, giełda, makler, rentier, deficyt, ubezpieczenie, mienie, dobra materialne, polisa,

  • dowie się, co to są płatności bezgotówkowe,

  • dostrzeże sposoby inwestowania oszczędności,

  • porozmawia z rodzicami na temat zalet oszczędzania,

  • wspólnie z rodzicami dokona analizy swego oszczędzania w życiu codziennym,

  • określi przyczyny powodujące straty finansowe,

  • zaplanuje działania zapobiegające niepotrzebnym wydatkom,

  • pozna możliwości zabezpieczania się przed skutkami nieszczęśliwych zdarzeń,

  • dowie się o potrzebie ubezpieczenia swojego mienia i zdrowia od skutków nieszczęśliwych zdarzeń,

  • będzie doskonalił umiejętność pracy w grupie.

  • utrwali dotychczas poznane pojęcia,

  • udoskonali umiejętność liczenia pieniędzy,

  • porozmawia z rodzicami o tym, jak można się uczyć gospodarowania finansami,

  • udoskonali umiejętność rozwiązywania łamigłówek, tworzenia gry i plakatów tematycznych,

  • utrwali poznane przepisy ruchu drogowego,

  • udoskonali umiejętność pracy w grupie.

  • utrwali poznane przepisy ruchu drogowego,

  • pozna wieloznaczność pojęć: bogactwo, skarby, marzenia, osiągnięcia,

  • przekona się o dużej wartości posiadanej wiedzy i umiejętnościach,

  • utrwali wiedzę dotyczącą rozważnego dokonywania zakupów i pożyczania pieniędzy,

  • określi sposoby bezpiecznego przechowywania pieniędzy podczas świątecznych zakupów,

  • utrwali wiedzę dotyczącą wpływu reklamy na zachowanie konsumenta,

  • dowie się, jak bezpiecznie spędzić czas wolny w domu,

  • udoskonali umiejętność współpracy w grupie,

  • podsumuje wiedzę oraz umiejętności zgromadzone w czasie podróży z Grosikiem.

Realizacja projektu oparta jest na zastosowaniu metod i technik aktywizujących polegających na:

  • zabawach,

  • działaniu,

  • przekazie słownym,

  • samodzielnym doświadczaniu,

  • grach dydaktycznych,

  • spontanicznej, swobodnej aktywności dziecka,

  • obserwacji i pomiarze,

  • samodzielnym dochodzeniu do wiedzy,

  • uczeniu się przez odkrywanie,

  • twórczym rozwiązywaniu problemów.

W pracy z uczniem wykorzystywana będzie również naturalna potrzeba ruchu dziecka.

Dobór tematyki, na podstawie której nauczyciel zrealizuje zadania, np. w zakresie kształtowania umiejętności czytania, pisania czy podejmowania decyzji, na tym etapie edukacji jest pozostawiony w dużym stopniu do decyzji nauczyciela. Ponieważ w zajęciach prowadzonych w edukacji wczesnoszkolnej nie ma wyodrębnionych przedmiotów nauczania, nauczyciel dostosowuje czas zajęć i przerw do aktywności uczniów.

Projekt ma wzbogacić i uzupełnić wybrany przez nauczyciela program nauczania. Ma ułatwić realizację takich zadań, jak:

  • wyposażenie uczniów w niezbędną wiedzę, sprawności i umiejętności w posługiwaniu się pieniędzmi i ich liczeniu,

  • dostarczenie uczniom wiedzy z zakresu gospodarowania pieniędzmi,

  • zainteresowanie uczniów problematyką finansów rodziny,

  • zachęcanie uczniów do określania własnych upodobań, marzeń, dążeń i ich realizowania,

  • mobilizowanie uczniów do dokonywania oceny swoich działań,

  • kształtowanie umiejętności przewidywania skutków zdarzeń,

  • wychowanie do zgodnego współdziałania z rówieśnikami i dorosłymi,

  • dostarczenie uczniom wiedzy z zakresu dbałości o bezpieczeństwo własne i innych.

Zapoznanie uczniów z projektem i Grosikiem – przewodnikiem podróży nastąpi w grudniu, w trakcie jednego dnia zajęć opisanych w scenariuszu wprowadzającym.

Każdy miesiąc ma swój rytm, który wyznaczają kolejne tygodnie. W pierwszym tygodniu, podczas jednodniowych zajęć, nauczyciel wprowadzi dzieci w tematykę zajęć, zgodnie ze scenariuszem nr 1. W drugim i trzecim tygodniu utrwalać będzie wiadomości i umiejętności dzieci, wykorzystując propozycje zadań gier i zabaw zamieszczonych na Kontach edukacyjnych.

W czwartym tygodniu podróży podsumuje zajęcia na danej planecie według scenariusza nr 2. Na zakończenie zajęć, w każdym pierwszym i ostatnim dniu podróży po planecie, nauczyciel wręczy uczniom naklejki ze zdaniami zachęcającymi rodziców do rozmowy z dzieckiem.

Nauczyciel dokonywać będzie bieżącej oceny aktywności uczniów oraz poziomu opanowania przez nich zakładanej wiedzy i umiejętności poprzez analizę wykonywanych zadań, a także zaangażowanie uczniów w konkursach i quizach.

Istotnym elementem projektu jest współpraca z rodzicami w realizacji edukacji finansowej dzieci. Realizację zajęć z uczniami poprzedzi spotkanie nauczyciela z rodzicami. Skierowanie projektu do uczniów pierwszego etapu kształcenia umożliwi skuteczne włączenie i zaangażowanie rodziców w jego realizację, ponieważ właśnie na tym etapie edukacji rodzice starają się uczestniczyć w działaniach swojego dziecka. W czasie spotkania nauczyciel zaprezentuje rodzicom główne cele i zadania projektu, wprowadzi w tematykę zajęć i zaprosi ich do aktywnego włączenia się w realizację edukacji finansowej swoich dzieci.

Rodzice będą pełnić funkcję konsultantów w projekcie. Zadania domowe dzieci wykonywać będą częściowo wspólnie z rodzicami.

Przez cały czas trwania projektu będą prowadzić ze swoimi dziećmi rozmowy na tematy związane z edukacją finansową i z zakresu bezpieczeństwa. Po każdych zajęciach dzieci otrzymają znaczki z napisem „Porozmawiaj ze mną o...”. Będzie to zaproszenie do wspólnej rozmowy na temat omawianych w danym dniu zagadnień. Rodzice mogą także śledzić postępy swojego dziecka, przeglądając jego „Dziennik podróży”, co miesiąc bogatszy o kolejny pakiet tematycznych zadań.

Po zakończeniu całego cyklu zajęć szkolnych nauczyciel w trakcie spotkania z rodzicami podsumuje zrealizowane zagadnienia w tym zakresie. Swoistym podsumowaniem działań szkolnych i domowych będą „Grosikowe wędrówki”, spotkanie środowiskowe dla uczniów, rodziców i zaproszonych gości.