Blok tematyczny Grosikowe oszczędzanie ma służyć utrwaleniu wiedzy dotyczącej płatności bezgotówkowych, różnorodnych form oszczędzania (pieniędzy, zdrowia, przyrody, wody), racjonalnego wydawania pieniędzy, doskonaleniu umiejętności podejmowania trafnych decyzji finansowych oraz zdobyciu wiedzy na temat inwestowania i sposobów ubezpieczenia się przed skutkami nieszczęśliwych zdarzeń.
I. Nauczyciel
Nauczyciel podróżując z dziećmi po Galaktyce Oszczędzania wprowadza je w tematykę szeroko pojętego oszczędzania, racjonalnego wydawania pieniędzy i ubezpieczania się przed skutkami nieszczęśliwych zdarzeń.
Grosikowe oszczędzanie ma następujący przebieg:
w pierwszym tygodniu nauczyciel korzysta ze scenariusza nr 1 oraz wręcza dzieciom gwiazdki i karty „Oszczędności ...” wyjaśniając, jak należy je wypełniać,
w drugim i trzecim tygodniu realizuje zadania dydaktyczne, korzystając z propozycji zamieszczonych w części „Konta edukacyjne”,
w czwartym tygodniu realizuje zajęcia wg scenariusza nr 2.
Po pierwszym dniu zajęć nauczyciel wręcza uczniom naklejkę ze zdaniem stymulującym rodziców do rozmowy: „Porozmawiaj ze mną o płatnościach bezgotówkowych i inwestowaniu”. Na zakończenie, w czwartym tygodniu zajęć nauczyciel wręcza uczniom naklejkę ze zdaniem stymulującym rodziców do rozmowy: „Porozmawiaj ze mną o tym, dlaczego powinniśmy się ubezpieczać „. Podczas podróży po Galaktyce Oszczędzania nauczyciel analizuje pracę dzieci, wybiera dodatkowe zadania stosownie do zaplanowanych działań i potrzeb uczniów.
Wspólnie z dziećmi wizualizuje zajęcia umieszczając w sali Grosikowy ślad nr 8 i naklejkę z hasłem „Ubezpieczamy się przed skutkami nieszczęśliwych zdarzeń”.
II. Rodzice
Impulsem do rozmów rodziców z dziećmi są naklejki, które uczniowie przynoszą ze szkoły po pierwszym dniu („Porozmawiaj ze mną o płatnościach bezgotówkowych”) oraz w czwartym tygodniu („Porozmawiaj ze mną o tym, dlaczego powinniśmy się ubezpieczać”).
Rodzice wspierają nauczyciela we wprowadzaniu swoich dzieci w zagadnienia tematyki finansowej pełniąc rolę konsultantów. W czasie 14 dni analizują oszczędzanie dzieci w życiu codziennym. Zadaniem rodziców jest:
codzienne rozmowy z dzieckiem i naklejanie gwiazdek na karcie „Oszczędności …”,
systematyczna i wyważona analiza oszczędzania prowadzonego przez dziecko w domu,
wybór obszaru, w którym dziecko poczyniło największe postępy,
wręczenie dziecku gwiazdy w kolorze dziedziny największych sukcesów.
III. Uczeń
Poprzez aktywny udział w zadaniach edukacyjnych uczeń poszerza swoją wiedzę w zakresie oszczędzania. Dowiaduje się, że oszczędzanie to nie tylko gromadzenie pieniędzy. Wykonuje ćwiczenia w „Dzienniku podróży” i przez 14 dni oszczędza pod okiem rodziców, nanosząc uwagi na karcie „Oszczędności … „.
W trakcie wędrówki po Galaktyce Oszczędzania uczniowie pod kierunkiem nauczyciela:
dowiedzą się o możliwościach dokonywania płatności bezgotówkowych,
określą, w jakiej kategorii najlepiej oszczędzały,
ustalą, co mogą zrobić, aby były równie dobre w innych dziedzinach,
zanalizują przyczyny powodujące straty finansowe,
opowiedzą, w jaki sposób postępować, aby nie wpaść do „czarnej dziury” pochłaniającej wszystkie finanse,
dowiedzą się, w jaki sposób ubezpieczyć się przed skutkami nieszczęśliwych zdarzeń.
Swoje uwagi i informacje o osiągnięciach i ukształtowanych umiejętnościach uczeń zapisuje na karteczkach i wrzuca do „kapsuły mądrości”. Na zakończenie bloku tematycznego Grosikowe oszczędzanie uczeń współuczestniczy w wykonaniu klasowej mapy oszczędzania. W domu rozmawia z rodzicami na zaproponowane w szkole tematy oraz uzupełnia Kartę bezpieczeństwa.
Scenariusz nr 1
Temat dnia: Inwestujemy z Grosikiem.
Poznanie możliwości płacenia bezgotówkowego. Wypowiedzi na temat inwestowania kapitału i podejmowania ryzyka finansowego. Rozwiązywanie zadań z treścią. Zabawy muzyczno‑ruchowe.
PLANOWANY CZAS przebiegu zajęć zintegrowanych: 3 godziny dydaktyczne.
CEL OGÓLNY: Inspirowanie do oszczędzania i racjonalnego wydawania pieniędzy. Kształtowanie wiedzy na temat płatności.
CELE
Uczeń:
wyjaśnia pojęcia: płatności bezgotówkowe, inwestor,
wymienia możliwości dokonywania płatności bezgotówkowych,
wypowiada się na temat sposobów inwestowania,
rozwiązuje zadania tekstowe,
liczy w zakresie 100,
bawi się przy muzyce,
współpracuje w grupie.
OMAWIANE POJĘCIA: płatności bezgotówkowe, inwestor, inwestycje, portfel inwestycyjny, akcjonariusz, akcje,kapitał, ryzyko, giełda, makler rentier.
METODY (WG W. OKONIA):
asymilacji wiedzy,
aktywizujące,
praktyczne.
FORMY PRACY Z UCZNIEM:
zbiorowa,
indywidualna,
grupowa.
MATERIAŁY DO ZAJĘĆ
pacynka wiewiórka,
plakat przedstawiający planety i fragment Ziemi,
napis „Grosikowe oszczędzanie”,
„kapsuła mądrości”,
nagranie dźwięku lotu rakiety oraz piosenki „Od grosika do złotówki” w wersji wokalnej i instrumentalnej,
naklejki z napisem „Porozmawiaj ze mną o płatnościach bezgotówkowych i inwestowaniu”,
kolorowe karteczki do „kapsuły mądrości”,
arkusz papieru do zapisania celów zajęć i do wykonania portfela,
różne materiały plastyczne,
naklejka do Parasola „Ubezpieczamy się przed skutkami nieszczęśliwych zdarzeń”,
Przebieg zajęć
1. Wiewiórka wie – omawiamy zadania domowe z poprzedniego miesiąca.
Uczniowie przedstawiają refleksje i wnioski z rozmów z rodzicami o tym, w jaki sposób możemy oszczędzać na co dzień.
2. Wyruszamy na wyprawę z Grosikiem – ustalenie celu wyprawy.
a. Uczniowie czytają list od Grosika zamieszczony w „Dzienniku podróży” nr 14.
Drodzy Uczniowie.
Rozpoczynamy kolejny miesiąc wspólnej podróży. Będzie to czas na Grosikowe oszczędzanie. Dzisiaj bawiąc się:
– dowiecie się, co to są płatności bezgotówkowe,
– poznacie sposoby inwestowania oszczędności,
– rozwiążecie zadania tekstowe.
Życzę wszystkim owocnej pracy!
Wasz przewodnik Grosik
b. Dzieci omawiają treść listu, ustalają cel podróży i przypinają w wyznaczonym miejscu hasło Grosikowe oszczędzanie.
Dla nauczyciela:
Można zwizualizować zakładane cele poprzez zapisanie ich na papierze większego formatu i zawieszenie w widocznym miejscu w klasie.
Podczas Grosikowego oszczędzania:
– dowiemy się, co to są płatności bezgotówkowe,
– poznamy sposoby inwestowania oszczędności,
– rozwiążemy zadania tekstowe.
3. Realizujemy cele i zadania Grosikowego oszczędzania – poznajemy sposoby dokonywania płatności bezgotówkowych.
a. Nauczyciel informuje dzieci, że większość Polaków lubi płacić gotówką. Korzystanie z niej jest jednak kosztowne. Wliczamy w to produkcję monet i banknotów, ich zabezpieczanie, przechowywanie, przeliczanie, czy transport. Organizacje finansowe namawiają ludzi do korzystania z płatności bezgotówkowych.
b. Nauczyciel wyjaśnia, że płatności elektroniczne to wszystkie operacje finansowe, które dokonywane są na odległość za pośrednictwem internetu, przy użyciu urządzeń elektronicznych takich jak: komputery, telefony czy tablety. Możemy je wykonywać na różne sposoby poprzez:
– przelewy bankowe
polecenie przelewu – wydanie dyspozycji przekazania określonej kwoty z mojego (czyli płatnika) rachunku płatniczego lub rachunku bankowego płatnika na wskazany przeze mnie rachunek płatniczy innej osoby (odbiorcy),
polecenie zapłaty – zezwolenie na pobieranie z mojego rachunku opłaty za rachunki, nie muszę pamiętać o terminach,
zlecenie stałe – polecenie płacenia złożone do banku, aby przelewał systematycznie pieniądze za moje rachunki (gaz, woda, telefon) aż do odwołania,
– karty
debetowa – karta płatnicza wydawana do mojego rachunku, za jej pomocą mogę dokonywać płatności gotówkowych i bezgotówkowych, nie wyższych jednak niż stan środków na koncie,
kredytowa – karta, którą mogę płacić dzięki kredytowi przyznanemu przez bank, odsetki zapłacę, gdy nie oddam długu w ustalonym czasie.
przedpłacona (prepaid) – to karta, na którą wcześniej przed użyciem wpłacamy (doładowujemy) dowolną kwotę pieniędzy,
obciążeniowa – działa podobnie do karty kredytowej, jednak całe zadłużenie muszę oddać jak najszybciej,
– płatności elektroniczne – to wszystkie płatności, które mogę wykonać internetowo, za pomocą komputera, tabletu, telefonu.
c. Uczniowie wykonują zadanie w „Dzienniku podróży” nr 14.
5. Zabawy z piosenką „Od grosika do złotówki”.
6. Inwestowanie – czyli, czy pieniądze mogą rosnąć?
a. Kiedy ludzie zarabiają więcej, niż wydają, mogą pieniądze zaoszczędzić (lokata) lub zainwestować. Mogą stać się inwestorami i kupić udziały (akcje) przedsiębiorstwa, dom, działkę, dzieła sztuki. Wówczas ich pieniądze będą rosły, będą dla nich pracowały.
b. Czym się różni oszczędzanie od inwestowania?
Większość ludzi umieszcza swój kapitał (oszczędności) na rachunku oszczędnościowym bądź na lokacie. Ich dochodem są odsetki, które dostają od banku. Taka forma to pewny zysk. Ktoś, kto utrzymuje się z posiadanego kapitału nazywa się rentierem.
Inwestowanie przypomina sadzenie roślin, np. malin i oczekiwanie na to, kiedy zaczną owocować. Rolnik wybiera dobrą ziemię, nawozi ją i nawadnia. Chroni krzewy przed szkodnikami. Liczy na to, że zyski będą większe niż koszt założenia i pielęgnowania uprawy. Gdy pogoda będzie sprzyjać rolnikowi, doczeka się wysokich plonów. Może jednak tak się zdarzyć, że przyjdzie załamanie pogody i nawałnica zniszczy jego pracę.
Inwestowanie niesie ze sobą ryzyko utraty części lub nawet całości zainwestowanej kwoty. Wartość wielu inwestycji to rośnie, to maleje. Za kilka miesięcy nasz nabytek może być wart mniej, niż za niego zapłaciliśmy. Poniesiemy stratę. Jednak możliwe, że zyskamy, i to dużo, jeśli poczekamy kilka lub kilkanaście miesięcy.
c. Zabawa „Nie wkładaj wszystkich jaj do jednego koszyka”.
Pomoce: koszyki (torby), piłeczki, gazety, przedmioty jako przeszkody.
Nauczyciel przygotowuje pomoce i wybiera dzieci do następujących scenek dramowych:
dziecko niosące koszyk przewraca się i tłucze większość jajek,
dziecko niesie jajka w kilku koszykach, są dodatkowo opakowane, np. w gazety, a dziecko idzie bardzo ostrożnie, gdy się przewraca, tylko niektóre są potłuczone.
Wspólnie z uczniami podsumowuje zabawę i temat ryzyka inwestycji. Rozkładanie jajek do kilku koszyków: Ważne jest, aby inwestować w różne rzeczy, nie tylko w jedną. Dzięki temu ryzyko utraty całości lub części naszego kapitału będzie mniejsze. Jeśli podzielimy swój kapitał na 4 różne inwestycje, upadek jednej z nich nie będzie tak wielka stratą, jak utrata całości. Dodatkowe opakowywanie jajek w papier: Ponadto, aby zwiększyć wynik inwestycji, należy nią zarządzać i nie dopuszczać do strat.
d. Grupa inwestycji nazywana jest portfelem. Inwestorzy tak dobierają inwestycje, żeby panowała równowaga między bezpieczeństwem a ryzykiem.
Nauczyciel wspólnie z uczniami planuje zrównoważony portfel. Uczniowie podają propozycje podziału pieniędzy na 4 równe części na przykład w poniżej podany sposób:
¼ na rachunku oszczędnościowym,
¼ na lokacie bankowej,
¼ inwestycja w akcje,
¼ inwestycja w dzieło sztuki.
e. Uczniowie rozwiązują quiz w „Dzienniku podróży” nr 14.
7. Moja wiedza zdobyta podczas Grosikowych oszczędności – podsumowanie bloku tematycznego.
Każdy uczeń otrzymuje od nauczyciela karteczkę, na której pisze lub rysuje, czego nauczył się w czasie dzisiejszego dnia.
Uczniowie wrzucają karteczki do „kapsuły mądrości”.
8. Zadania domowe
Uczeń:
a. opowie rodzicom, w jaki sposób można dokonywać płatności bezgotówkowo,
b. porozmawia z rodzicami o sposobach inwestowania oszczędności.