Podróż po planecie Portfelik poświęcona jest potrzebie i wartości pracy. Uczeń zapoznaje się z możliwościami zarabiania i koniecznością szanowania pieniędzy, z pracą ludzi, którzy dbają o nasze bezpieczeństwo. Utrwala numery telefonów alarmowych.
I. Nauczyciel
W ciągu pierwszego miesiąca galaktycznej podróży po planecie Portfelik nauczyciel realizuje założone zadania dydaktyczne. Wprowadza dzieci w tematykę finansów według propozycji:
w dowolnym dniu pierwszego tygodnia realizując scenariusz nr 1,
w drugim i trzecim tygodniu utrwalając wiedzę i umiejętności dzieci, wprowadzając do programu zajęć wybrane zadania, gry i zabawy edukacyjne zamieszczone na Kontach edukacyjnych,
na podsumowanie w tygodniu czwartym realizuje propozycje scenariusza nr 2.
Na zakończenie zajęć w pierwszym i ostatnim dniu podróży po planecie Portfelik nauczyciel wręcza uczniom naklejki ze zdaniami stymulującymi rodziców do rozmowy z dziećmi, a na zakończenie miesięcznej podróży rozdaje naklejki do uzupełnienia Karty bezpieczeństwa.
W trakcie podróży po planecie Portfelik nauczyciel dokonuje bieżącej oceny aktywności uczniów oraz poziomu opanowania przez nich zakładanej wiedzy i umiejętności poprzez analizę sposobu i jakości wykonywanych zadań, a także zaangażowania uczniów w zabawy i gry.
W ostatnim dniu pobytu na planecie Portfelik nauczyciel proponuje wykonanie wspólnego podsumowania podróży, wykorzystując w tym celu metody aktywizujące, m.in. burza mózgów, kula śniegowa, rybi szkielet, mapa myśli.
Wspólnie z dziećmi wizualizuje podróż, umieszczając w sali znaczek planety Portfelik i tworząc kolejny ślad Grosikowej marszruty oraz naklejkę z hasłem „Dziękujemy tym, którzy dbają o nasze bezpieczeństwo”.
II. Rodzice
Rodzice angażują się w edukację finansową dzieci, analizując wykonywane zadania w „Dzienniku podróży” i rozmawiając o tym z dziećmi. Bazą do rozmowy są także naklejki, które uczniowie przynoszą ze szkoły po pierwszym i ostatnim dniu podróży.
Na planecie Portfelik są to następujące zdania:
Porozmawiaj ze mną o tym, jak można zarabiać pieniądze.
Porozmawiaj ze mną o tym, w jaki sposób możemy bezpiecznie korzystać z karty płatniczej.
Rodzice rozmawiają z dziećmi o ludziach, którzy dbają o nasze bezpieczeństwo.
III. Uczeń
Poprzez aktywny udział w zadaniach edukacyjnych uczeń kształtuje swoje umiejętności i poszerza wiedzę w zakresie zarabiania i poszanowania pieniędzy.
Wykonuje ćwiczenia w „Dzienniku podróży”. Zapisuje informacje uzyskane w rozmowie z rodzicami. Swoje uwagi o zdobytej wiedzy, osiągnięciach i ukształtowanych umiejętnościach zapisuje na karteczkach i wrzuca do „kapsuły mądrości”.
Na zakończenie pobytu na planecie Portfelik uczeń uczestniczy w wykonaniu klasowej mapy dotyczącej zarabiania pieniędzy.
W domu rozmawia z rodzicami na zaproponowane w szkole tematy.
Scenariusz nr 1
Temat dnia: Wyruszamy na planetę Portfelik.
Swobodne wypowiedzi na temat sposobów zarabiania pieniędzy przez dorosłych i dzieci oraz na temat radzenia sobie w sytuacji zagrożenia. Utrwalenie numerów telefonów alarmowych. Liczenie pieniędzy – rozwiązywanie zadań tekstowych. Analiza powiedzeń związanych z pracą. Zabawy muzycznoruchowe.
PLANOWANY CZAS przebiegu zajęć zintegrowanych: 4 godziny lekcyjne.
CEL OGÓLNY: Kształtowanie świadomości dotyczącej zarabiania pieniędzy oraz potrzeby i wartości pracy. Kształtowanie umiejętności właściwych zachowań w sytuacjach zagrożeń.
CELE
Uczeń:
wymienia sposoby zarabiania pieniędzy przez dorosłych,
zapoznaje się z możliwościami zarabiania pieniędzy na drobne wydatki,
odkrywa wartość i potrzebę pracy,
dowiaduje się, że nie za każdą pracę trzeba otrzymać zapłatę,
radzi sobie w razie zagrożenia i wie, kogo poprosić o pomoc,
podaje numery telefonów alarmowych,
buduje wielozdaniowe wypowiedzi na określony temat,
utrwala pisownię wyrazów z trudnościami ortograficznymi,
przedstawia improwizację ruchową w takt muzyki,
współpracuje w grupie.
OMAWIANE POJĘCIA: pensja, wynagrodzenie, kieszonkowe, wolontariusz, telefony alarmowe.
METODY (WG W. OKONIA):
asymilacji wiedzy,
aktywizujące,
praktyczne.
FORMY PRACY Z UCZNIEM:
zbiorowa,
indywidualna jednolita,
grupowa.
MATERIAŁY DO ZAJĘĆ
plakat przedstawiający planety i fragment Ziemi,
napis z nazwą planety Portfelik, rakieta przenosząca na kolejne planety,
pacynka wiewiórka,
„kapsuła mądrości”,
nagrania dźwięków charakterystycznych dla zawodów oraz piosenki „Od grosika do złotówki” w wersji wokalnej i instrumentalnej,
ilustracje strażaka, policjanta, lekarza,
zestaw monet,
zestaw banknotów,
arkusz papieru do zapisania celów zajęć,
naklejki z napisem „Porozmawiaj ze mną o tym, jak można zarabiać pieniądze”,
kolorowe karteczki do „kapsuły mądrości”,
różnorodne materiały plastyczne.
Przebieg zajęć
1. Wiewiórka wie – omawiamy zadania domowe.
Uczniowie wypowiadają się na temat, w jaki sposób zabezpieczamy pieniądze.
2. Dokąd dzisiaj polecimy? – ustalenie celu podróży.
a. Uczniowie rozwiązują zagadkę.
Jestem mniejszy niż skarbonka, wygodniejszy niż kieszonka.
Czasem jestem z wełny. Lubię czuć się pełny.
Pobrzękuję i szeleszczę. Często słyszę: „Daj mi jeszcze.”
Gdy zamykam i otwieram mówię: Kliku‑klik.: To ja jestem. Twój … . (portfelik).
b. Wybrany uczeń przykleja nazwę planety Portfelik.
3. Startujemy – zabawa muzyczno‑ruchowa.
Uczniowie zakładają czapeczki i przy dźwiękach muzyki poruszają się po sali w dowolnych kierunkach, naśladując start rakiety, a gdy muzyka milknie, siadają w ławkach.
4. Witamy na planecie Portfelik – wysłuchanie i analiza powitania.
a. Uczniowie słuchają powitania, zwracając uwagę na informacje o zadaniach na kolejny miesiąc podróży.
Tekst powitania („Dziennik podróży” nr 3):
Drodzy Uczniowie!
Wylądowaliście na planecie Portfelik. Czeka tu na Was wiele ciekawych zadań i przygód. Potrzebna Wam będzie dotychczas zdobyta wiedza.
Oto zadania dla Was:
– dowiedzcie się, jak zarabiają dorośli,
– porozmawiajcie też o tym, jak dzieci mogą pomagać swoim bliskim,
– porozmawiajcie z kolegami o znaczeniu i potrzebie pracy,
– oraz o tym czy za każdą wykonaną pracę otrzymuje się zapłatę,
– poznajcie zawody tych ludzi, którzy dbają o nasze bezpieczeństwo,
– utrwalcie numery telefonów alarmowych.
Będą to kolejne dni pełne wrażeń.
Wasz przyjaciel Grosik
b. Nauczyciel omawia z uczniami cele i zadania podróży na planetę Portfelik.
Dla nauczyciela:
Można zwizualizować zakładane cele poprzez zapisanie ich na papierze większego formatu i zawieszenie w widocznym miejscu w klasie.
Na planecie Portfelik:
– dowiemy się, jak zarabiają dorośli,
– ustalimy, w jaki sposób dzieci mogą pomagać innym,
– porozmawiamy o znaczeniu i potrzebie pracy,
– dowiemy się, czy za każdą pracę otrzymuje się wynagrodzenie,
– poznamy zawody tych, którzy dbają o nasze bezpieczeństwo,
– utrwalimy numery telefonów alarmowych.
5. Realizujemy cele i zadania podróży – zabawy dydaktyczno‑ruchowe.
a. Zabawa 1. – „Dorośli zarabiają”.
Uczniowie siedzą w kręgu na podłodze.
Nauczyciel rozkłada ilustracje przedstawiające różne zawody, m.in. strażaka, policjanta i lekarza.
Uczniowie odgadują ich nazwy oraz opowiadają lub odgrywają role, pokazując, na czym polega ich praca.
Nauczyciel przypomina uczniom pisownię wyrazów z -arz, -erz w nazwach zawodów.
Nauczyciel odtwarza nagranie z dźwiękami charakterystycznymi dla kilku zawodów, a uczniowie odgadują ich nazwy.
Uczniowie podają numery telefonów alarmowych.
Dla nauczyciela:
Należy zwrócić dzieciom uwagę na fakt, że nie każda praca przyczynia się bezpośrednio do wytwarzania produktów. Np. produkuje towary i zarabia krawiec lub piekarz, ale nie strażak czy lekarz. Wyjaśniamy, że zapłata za pracę to pensja, płaca lub wynagrodzenie.
Można wykorzystać wiersze:
Gellnerowa D., „Jesień u fryzjera”,
Janczarski Cz., „Jak Wojtek został strażakiem”,
Janczarski Cz., „Straż pożarna”,
Kownacka M., „U fryzjera”,
Kulmowa J., „Fryzjerski tydzień”,
Tuwim J. „Wszyscy dla wszystkich”.
b. Zabawa 2. – „Na ratunek”.
Uczniowie siedzą w kręgu.
Nauczyciel rozmawia z uczniami o ludziach, którzy dbają o nasze bezpieczeństwo. Pokazuje plansze z numerami alarmowymi.
Nauczyciel dzieli uczniów na policjantów, pielęgniarzy i strażaków.
Pokazuje uczniom plansze z numerem telefonu, np. 999 – „pielęgniarze” zamieniają się miejscami, 998 – „strażacy” zamieniają się miejscami, 997 – „policjanci” zamieniają się miejscami. Na hasło „Na ratunek” wszystkie dzieci zamieniają się miejscami.
c. Zabawa 3. – „Alarm”.
Uczniowie siedzą w kręgu.
Nauczyciel rozmawia z uczniami o rodzajach telefonu i jego użyteczności.
Rozdaje uczniom kartki z cyframi 1,1,2.
Uczniowie spacerują po sali, na sygnał „alarm” ustawiają się trójkami tak, aby utworzyć numer alarmowy 112.
Dla nauczyciela:
W rozmowie z uczniami należy zwrócić uwagę na wykorzystanie telefonu do zawiadomienia odpowiednich służb o zdarzeniu lub wypadku, a także na to, że nie należy dzwonić pod numery alarmowe bez istotnego powodu. Numer 112 ma służyć do celów ratowniczych, a nie do zgłaszania, np. kradzieży. Można zapoznać uczniów z informacjami na temat historii telefonu i jego wynalazcy zamieszczonymi na Koncie bezpieczeństwa.
d. Zabawa 4. – „Dzieci pomagają”.
Uczniowie siedzą w kręgu na podłodze.
Nauczyciel rozkłada w środku kręgu ilustracje przedstawiające miotłę, ścierkę, talerz, książkę, psa, owoce, grabki, kubeł ze śmieciami, babcię itp.
Uczniowie nazywają przedmioty znajdujące się na ilustracjach i mówią, komu i w czym mogą pomóc, używając tych przedmiotów.
Dla nauczyciela:
W rozmowie z uczniami należy podkreślić, że nie każda praca jest pracą zarobkową. Dzieci mogą pomagać, innym wykonując różne czynności, np.: domowe obowiązki, przysługi sąsiedzkie, opieka nad młodszym rodzeństwem i nie powinny oczekiwać zapłaty. Wolontariat to dobrowolna i bezpłatna, praca na rzecz innych, którzy nie są rodziną, czy przyjaciółmi. Wolontariusz uzyskuje liczne korzyści niematerialne: satysfakcję, poczucie sensu, uznanie ze strony innych, zadowolenie, zyskuje nowych przyjaciół i znajomych, zdobywa wiedzę, doświadczenie i nowe umiejętności. Pomaganie babci nie jest wolontariatem.
e. Zabawa 5. – „Dlaczego pracujemy i pomagamy innym?”
Uczniowie siedzą w kręgu na podłodze.
Losują kartki z niedokończonymi zdaniami.
Uzupełniają zdania, dopowiadając zakończenie:
Moje domowe obowiązki to ...........................................................................................................................
Pomagam innym .............................................................................................................................................
Moje kieszonkowe przeznaczam na ..............................................................................................................
Zbieram pieniądze na ....................................................................................................................................
Gdy dorosnę, będę zarabiać pieniądze ..........................................................................................................
Moje kieszonkowe odkładam do ...................................................................................................................
6. Jak zarabiają nasi koledzy? – zadania matematyczne.
a. Nauczyciel w rozmowie z uczniami podkreśla, że wynoszenie śmieci czy opieka nad młodszym rodzeństwem to nie praca, lecz obowiązek i nie mogą oczekiwać zapłaty. Natomiast, jeśli sąsiadka umówi się z nimi, a rodzice wyrażą na to zgodę, to za wynoszenie śmieci sąsiadce mogą otrzymać drobną zapłatę.
b. Uczniowie samodzielnie rozwiązują zadania tekstowe w „Dzienniku podróży” nr 3. Nauczyciel, jeśli to konieczne, udziela wskazówek.
c. Wskazani uczniowie odczytują kolejno rozwiązane zadania.
7. Bawimy się z Grosikiem przy muzyce – zabawy przy piosence „Od grosika do złotówki”.
8. Poznajemy powiedzenia związane z pracą – analiza wyrażeń.
a. Uczniowie rozwiązują wykreślankę, rozsypankę sylabową i krzyżówkę w „Dzienniku podróży” nr 3. Hasła do krzyżówki: 1. Pisze książki; 2. Buduje domy; 3. Maluje obrazy; 4. Gotuje pyszne potrawy; 5. Piecze chleb i bułeczki; 6. Wypala węgiel drzewny; 7. Leczy chorych; 8. Naprawia przedmioty z blachy; 9. Wykonuje meble; 10. Zajmuje się wyrobem naczyń z gliny; 11. Pływa po morzach i oceanach; 12. Tańczy w balecie; 13. Sprzedaje lekarstwa.
Odpowiedzi do krzyżówki: pisarz, murarz, malarz, kucharz, piekarz, węglarz, lekarz, blacharz, stolarz, garncarz, marynarz, tancerz, aptekarz.
b. Nauczyciel rozmawia z uczniami o znaczeniu następujących powiedzeń:
Każda praca jest ważna i potrzebna ludziom; Bez pracy nie ma kołaczy; Czas to pieniądz; Praca wzbogaca.
9. Moja wiedza uzyskana w czasie podróży po planecie Portfelik – podsumowanie pierwszego dnia podróży.
Każdy uczeń otrzymuje od nauczyciela kartkę, na której pisze lub rysuje, czego nauczył się w czasie podróży.
Uczniowie wrzucają karteczki do „kapsuły mądrości”.
10. Zadania domowe.
Uczeń:
a. opowie w domu o swojej podróży na planetę Portfelik,
b. porozmawia z rodzicami o tym, jak można zarabiać pieniądze.